Ένα γλυπτό, δύο θεές στην ψαραγορά  

2023-06-14

Το γλυπτό του Αιγινήτη εικαστικού Κοντοβράκη Νεκτάριου βρίσκεται στο κηπάκι δίπλα στην ψαραγορά της Αίγινας. Είναι κατασκευασμένο από ξύλο και μέταλλο. Το ξύλο είναι ο ριζωμένος κορμός ενός πεύκου. Έχει δύο όψεις. Δύο μυθολογικές θεότητες της Αίγινας. Η Αφαία και η Αίγινα. Ο γλύπτης αφιέρωσε το πανέμορφο γλυπτό στην Αίγινα και στον αείμνηστο Χρήστο Καπράλο.

Ο εικαστικός Νεκτάριος Κοντοβράκης μιλάει για την ζωγραφική του και τα χρόνια της μαθητείας του δίπλα στον ζωγράφο Νίκο Νικολάου.

Ταξιδέψαμε στην Αίγινα, για να συνομιλήσουμε με τον εξπρεσιονιστή εικαστικό Νεκτάριο Κοντοβράκη.

Ο Νεκτάριος Κοντοβράκης γεννήθηκε στην Αίγινα το 1951, όπου και μαθήτεψε με δάσκαλο τον ζωγράφο Νίκο Νικολάου . Από το 1979 έως το 1981 έκανε σπουδές σε ελεύθερα εργαστήρια στην Αγγλία. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα του βρίσκονται σε Τράπεζες, Ιδιωτικές, και Δημόσιες συλλογές.

Τον συναντήσαμε, στο σπίτι – εργαστήριό του στην Αίγινα, όπου ο ίδιος μας ξεναγεί και μας αφηγείται την καλλιτεχνική του πορεία ως εικαστικός και τα χρόνια της μαθητείας του δίπλα στον ζωγράφο Νίκο Νικολάου.

Η ζωγραφική του

Ο Νεκτάριος Κοντοβράκης, έχοντας διαμορφώσει το εργαστήριό του στην Αίγινα σαν εκθεσιακό χώρο, επιθυμεί να συνομιλήσει με τα έργα του και να κάνει την αυτοκριτική του. Πιστεύει ότι όλοι οι άνθρωποι θα έπρεπε να κάνουν την αυτοκριτική τους προκειμένου να βελτιώνονται.

Στο εργαστήριό του υπάρχουν έργα διαφόρων περιόδων όπως και κάποια από τα πρώτα του έργα. Συγκεκριμένα μας αναφέρει: «Αυτή η εξπρεσιονιστική ζωγραφική που κάνω, είναι διακινδυνευμένη καθώς χαλάω για να τελειοποιήσω ένα έργο. Μπορεί να δείτε ένα έργο, και να έχουν προηγηθεί άλλα τέσσερα πριν ολοκληρωθεί αυτό. Έχω την γενναιοδωρία, και την διάθεση να το χαλάσω. Καθώς, όταν ζωγραφίζω θέλω να είμαι ελεύθερος και να φτάνει το έργο να μιλάει μόνο του σαν ένα καμπανάκι που χτυπάει και σε ξυπνάει κάποια στιγμή. Το ίδιο ακριβώς νιώθω και με τα έργα μου, όταν επέλθει η στιγμή που νοιώθω μέσα μου σαν να χτυπάει κάποιο καμπανάκι και μου λέει αυτό το έργο ολοκληρώθηκε. Έτσι λοιπόν δημιουργώ όλα μου τα έργα. Η τυχαία πινελιά με προχωράει για κάτι καινούργιο, και εκεί γίνεται και η σπουδή για έναν ζωγράφο - για έναν καλλιτέχνη. Αυτή είναι η σπουδή, στο να ανακαλύπτει καινούργια πράγματα στη τέχνη και στη ζωγραφική ή και στη γλυπτική».

Επισημαίνει το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η κλασική μουσική στο έργο του, καθώς επιδρά άμεσα στον ψυχισμό του και ενδυναμώνει τη φαντασία του, δημιουργώντας του μια αίσθηση αυτοπραγμάτωση, «Η μουσική, μου δίνει την αίσθηση ότι συνυπάρχω με το έργο μου εκείνη τη στιγμή».

Πηγή έμπνευσης: η Αίγινα

Με οδηγό την αγάπη του για την Αίγινα και την ψυχή ενός ανήσυχου ζωγράφου, ο Νεκτάριος Κοντοβράκης αντλεί στοιχεία από τη φύση και τον άνθρωπο και τα ενσωματώνει στους πίνακές του. Συγκεκριμένα λέει ότι: «Η Αίγινα έχει ένα καταπληκτικό φως. Το φως που έχασε η Αθήνα, 'το αττικό φως' που έλεγαν και οι αρχαίοι και χάθηκε λόγω της ρύπανσης. Θεωρώ ότι η Αίγινα το έχει ακόμη».

«Με προκαλούσε αυτό που έβλεπα. Έχω πολύ ωραία θέα και από το εργαστήριο και το σπίτι μου, προς το λιμάνι της Αίγινας. Πολλοί από τους πίνακές μου είναι αυτό που ατενίζω, από το πρωί μέχρι το βράδυ, η θέα προς τη θάλασσα. Τα καινούργια μου έργα έχουν γίνει πιο ανθρωποκεντρικά».

Η γνωριμία που τον στιγμάτισε

Ξεκίνησε να ζωγραφίζει εντατικά, σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών υπό την εποπτεία του Νίκου Νικολάου. Ο ίδιος μας αφηγείται: «Γνώρισα τον Νίκο Νικολάου όταν ήμουν δεκατεσσάρων ετών, σε μια σχολική έκθεση. Ήρθε με έναν φίλο του και εντυπωσιάστηκε από κάτι που είχα ζωγραφίσει, έτσι έγινε η πρώτη μας επαφή. Από τότε ήθελε να ενημερώνεται συνεχώς για την πρόοδό μου στα εικαστικά» δηλώνει χαρακτηριστικά. Ο Νεκτάριος Κοντοβράκης έζησε και μαθήτευσε πλάι του γύρω στα είκοσι επτά χρόνια. Αυτή η σχέση συνεχίστηκε μέχρι τον θάνατο του σπουδαίου εικαστικού Νίκου Νικολάου. Συγκεκριμένα διατυπώνει: «Ήταν για μένα ο πνευματικός μου δάσκαλος, ο μέντοράς μου» σημειώνει με λύπη για αυτή την απώλεια ενός εξαιρετικού ανθρώπου και σπουδαίου ζωγράφου αλλά και τιμή που του δόθηκε η ευκαιρία να μαθητεύσει δίπλα του.

Η γνωριμία με ανθρώπους της τέχνης

«Αν η Μέκκα είναι ιερή πόλη για το Ισλάμ, τότε το σπίτι του Νίκου Νικολάου ήταν κατά κάποιο τρόπο το ιερό σπίτι των καλλιτεχνών στην Αίγινα». Συγκεντρώνονταν πάντα όλοι οι άνθρωποι των τεχνών.

Μέσα σε αυτά τα χρόνια της μαθητείας με τον Νικολάου, ο Νεκτάριος Κοντοβράκης είχε την ευκαιρία να συνδιαλλαγεί με πολλούς ανθρώπους της τέχνης όπως τον Χρήστο Καπράλο και τον Γιάννη Μόραλη. Εξηγεί ότι: «Ο ένας έφερε τον άλλον στην Αίγινα καθώς αυτοί οι τρείς ήταν επιστήθιοι φίλοι. Ο πρώτος που εγκαταστάθηκε στην Αίγινα ήταν ο Νίκος Νικολάου, ο δεύτερος ήταν ο Καπράλος και μετέπειτα ήρθε ο Μόραλης. Τον Καπράλο και τον Μόραλη τους γνώρισα μετά τον Νίκο Νικολάου διότι αυτοί, έκαναν μια πολύ στενή παρέα. Και οι τρεις είχαν μια ποιότητα, είχαν άποψη για την ζωγραφική και την τέχνη. Μέσα από την παρέα αυτή γνώρισα και πολλούς άλλους όπως τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Κάρολο Κουν ,την Έλλη Λαμπέτη και τον Γιάννη Τσαρούχη». Με νοσταλγία θυμάται να περνά εκεί τα εφηβικά του χρόνια. Όταν πλέον είχε πάρει σύνταξη ο Νικολάου από τη Σχολή Καλών Τεχνών, «ζήσαμε μαζί σαν πατέρας με γιο».

«Ο Νίκος Νικολάου ήταν ένας σπουδαίος δάσκαλος, ήταν εκφραστικός στην επικοινωνία του με τους μαθητές του και δεν ήθελε αυτοί να επαναλαμβάνονται στα έργα τους. Γι'αυτό και αν έβλεπε ότι επαναλαμβάνονται οι μαθητές του στα εικαστικά έλεγε χαρακτηριστικά: «πέτα το, πέτα το» καθώς ήθελε να εξελισσόμαστε. Ήθελε πάντα να βλέπει κάτι καινούργιο, να βλέπει μια προσπάθεια από τους μαθητές του».

Το μάθημα της διδασκαλίας

Ο Νεκτάριος Κοντοβράκης θυμάται την περίοδο που δίδασκε ανιδιοτελώς ζωγραφική σε παιδιά. Συγκεκριμένα αναφέρει: «Ήταν μαθητεία για μένα, γιατί τα παιδιά έχουν αυτό το πρωτόγονο που δεν το έχουμε εμείς. Όλα τα παιδάκια ζωγραφίζουν, η ζωγραφική όμως θα έρθει μετά τα δεκαπέντε τους χρόνια.. Τα περισσότερα παιδιά έχουν από την φύση τους ταλέντο αλλά αυτό θέλει μια συνέχεια. Τα περισσότερα παιδιά σταματάνε στην εφηβεία την ζωγραφική. Αυτοί που προσπαθούν και μετά τα δεκαπέντε τους χρόνια, δηλαδή μετά την εφηβεία νομίζω ότι γίνονται καλλιτέχνες στο τέλος». connectomeprojects.gr

Ένα μοντέρνο ορειχάλκινο γλυπτό της Νίκης της Σαμοθράκης κοσμεί τον προαύλιο χώρο της βιβλιοθήκης της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το ύψος του γλυπτού είναι 1.80 μέτρα.

Δημιουργός αυτό του έργου τέχνης, είναι ο καλλιτέχνης, γλύπτης και ζωγράφος κ.Νεκτάριος Κοντοβράκης ο οποίος δώρισε αυτό το γλυπτό στη Φιλοσοφική Σχολή.

Όσον αφορά τον ίδιο τον καλλιτέχνη, είναι ένας άνθρωπος που συνέχισε την αισθητική μεγάλων δασκάλων, Νίκου Νικολάου, Γιάννη Μόραλη και Χρήστου Καπράλου και τον κ. Ηλία Κουκούτση. 

Το συγκεκριμένο γλύπτο γνωρίζουμε πολύ καλά πως συμβολίζει την νίκη, την ελπίδα και την δύναμη. Η φιγούρα αυτή αναπαριστά μια πτερωτή νεαρή εν κινήσει, η οποία συνδυάζει την χάρη και το νεωτερικό ήθος, καθώς όπως φαίνεται είναι έτοιμη να πετάξει ψηλά. Δεν είναι τυχαίο πως το άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης χρησιμοποιείται ως σύμβολο σε γεγονότα που έχουν να κάνουν με αγώνες και γενικά προσπάθειες του άνθρωπου, καθώς η Νίκη της Σαμοθράκης μεταδίδει ισχυρά μηνύματα ζωής, σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο.

Kαι επειδή όσα και αν πούμε για το άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης δεν αρκούν, να τονίσουμε πως πρόκειται για ένα άγαλμα που συμβολίζει και την "νίκη" απέναντι στην αμάθεια, αυτός είναι και ο λόγος που τοποθετήθηκε έξω και από την Φιλοσοφική σχολή Αθηνών του ΕΚΠΑ.

Ο καλλιτέχνης κ.Νεκτάριος Κοντοβράκης χάρισε ένα ιδιαίτερο γλυπτό, με κύριο σκοπό να μεταδίδει το αισθητικό και παιδαγωγικό μήνυμα στους σπουδαστές, πως μπορούν να γίνουν και αυτοί "νικητές" της γνώσης! e-evros.gr