Κωνσταντίνος Κανάρης το σπίτι της Αίγινας

Το σπίτι του Κανάρη πίσω από την σημερινή Πλατεία Ηρώων Ανεξαρτησίας, στην περιοχή που παλαιά αναφερόταν ως «Καραντίνα». Έχει χαρακτηρισθεί ως έργο τέχνης και ως ιστορικό κτίριο με το ΦΕΚ 967/Β/26-9-1980. Photo: Άριέττα Πούλιου travel.gr

Οι πηγές που παραθέτει η Γωγώ Κουλικούρδη μαρτυρούν ότι το σπίτι το αγόρασε καταρχήν ο Καλούδης, μετά ο ειρηνοδίκης Ντουρντούμας, ύστερα ο Χάνος και από αυτόν ο Αντώνης Λυκούρης. Ο τελευταίος το κληροδότησε στην κόρη και στο γαμπρό του Σπ. Παπαγεωργίου.   

Αναφέρονται πολλά στοιχεία για την εσωτερική διαρρύθμιση του κτιρίου που ήταν τέτοια ώστε να υποδέχεται ο πυρπολητής πολλούς επισκέπτες. Ανάμεσά τους και ο Ιωάννης Καποδίστριας ο οποίος την επομένη της άφιξης του στην Αίγινα επισκέφθηκε τον Κανάρη για να τον τιμήσει. Το σπίτι γνώρισε πολύ καλές στιγμές γιατί υποδέχτηκε και φιλοξένησε πλήθος επισκεπτών και περιηγητών της Αίγινας εκείνα τα χρόνια, οι οποίοι κάνουν μεγάλες και λεπτομερείς αναφορές στο κτίριο, κάτι που ενισχύει την άποψη ότι ήταν από τα σημαντικότερα της Αίγινας εκείνη την εποχή. Στους χώρους του πραγματοποιήθηκαν σημαντικές συναντήσεις και συζητήσεις και σημείο συνάντησης πολλών και εκλεκτών.

Κωνσταντίνος Κανάρης στην Αίγινα, 1827

Krazeisen Karl Μολύβι σε χαρτί, 16,5 x 12 εκ. Εθνική Πινακοθήκη

Οι επισκέπτες εντυπωσιάζονταν με τη φιλοξενία του Κανάρη, τους χώρους υποδοχής, τα όπλα του, τις φορεσιές των ανθρώπων, το λιτό τρόπο ζωής, την διατήρηση των ελληνικών παραδόσεων και του ελληνικού τρόπου ζωής αλλά κυρίως του χαρακτήρα του ναυμάχου, της μετριοφροσύνης που τον χαρακτήριζε όπως και της αγάπης για τους συμπατριώτες του.
Το σπίτι ήταν δίπατο κτιστό (ενώ ο Cochrane το αναφέρει ως ξύλινο) με τρία έως τέσσερα δωμάτια και με ένα μεγάλο μπαλκόνι κλειστό και σκεπασμένο με κεραμίδια.
Σε αυτό το σπίτι ζούσε η οικογένεια του Κανάρη τα χρόνια των πολεμικών επιχειρήσεων. Σε αυτό κατέφευγε ο πυρπολητής μετά από κάποια νέο «ανδραγάθημά του».

Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να δει το σπίτι εξωτερικά στην πλατεία Εθνεγερσίας ιδιοκτησίας Σπ. Παπαγεωργίου, μια που δεν είναι επισκέψιμο. odosaeginis.blogspot.com 

Στην Αίγινα επίσης παρήγγειλε και ναυπήγησε πλοίο – ένα μπρίκι - το 1846 που έφτιαξε ο Αντώνιος Καλούδης. Η φιγούρα του πλοίου έμεινε γνωστή από πίνακα της εποχής που δείχνει το πλοίο δεμένο μέσα στο λιμάνι της Αίγινας.

 Ένα σπάνιο σχέδιο με μελάνι είδε το φως της δημοσιότητας παλαιότερα στο διαδίκτυο (AeginaLight.gr). Πρόκειται για ένα σχέδιο με μελάνι και μολύβι σε χαρτί, 212 x 312 mm που περιλαμβανόταν ανάμεσα στα 517 σπάνια βιβλία, έγγραφα, χειρόγραφα, φωτογραφίες και χαρακτικά, σε δημοπρασία του οίκου Βέργου . Τίτλος στα αγγλικά κάτω στο μέσο: «Canaris's / Fireship», τόπος και χρονολογία κάτω δεξιά: «AEGINA 12 JULY 1826». 

Το πραγματικό όνομα του Κανάρη ήταν Κωνσταντής Νικολάου Σπηλιωτέας. Η ετυμολογία του ονόματός του κατά μίαν άποψη προέρχεται από τη λέξη καρνάγιο (ιταλικά: carenaggio = ναυπηγείο). Υπάρχει όμως και δεύτερη εκδοχή. Κατά το ημερολόγιο του γιου του, πυρπολητή Αριστείδη Κ. Κανάρη, «…απεκλήθη ο πατήρ μου Κάν-Άρης ή Κανάρης, λόγω του μειλιχίου και σώφρονος χαρακτήρος του, διότι αν και ριψοκίνδυνος, πολεμικός και αποφασιστικός, ενήργει πάντοτε κατόπιν περισκέψεως…». Η τρίτη εκδοχή, είναι να προέρχεται το επώνυμο από το καναρίνι, λόγω του μειλίχιου χαρακτήρα του. Το 1826 τοποθετήθηκε κυβερνήτης του νέου πλοίου «Ελλάς» wikipedia.

Γεννήθηκε το 1793 στα Ψαρά (αρχεία Ναυτικού) όπου και μεγάλωσε. Ήταν το μικρότερο παιδί του Ψαριανού Δημογέροντα Μιχαήλ Κανάριου και της Μαρώς (το γένος Μπουρέκα). Έμεινε πολύ μικρός ορφανός από πατέρα και έτσι άρχισε να δουλεύει σε πλοία συγγενών του, κυρίως σ' αυτό του θείου του Μπουρέκα. Αρχικά το όνομά του ήταν «Κανάριος» και τελικά έγινε Κανάρης.

Στις 2 Σεπτεμβρίου 1877, χτυπημένος από ημιπληγία, πεθαίνει από ανακοπή καρδιάς, όντας εν ενεργεία πρωθυπουργός. Η τελευταία του κατοικία βρίσκεται δίπλα στην είσοδο του Α' Νεκροταφείου, ενώ αρκετά χρόνια έζησε και στην περιοχή της Κυψέλης.

Είχε παντρευτεί τη Δέσποινα Μανιάτη. Παιδιά τους ήταν: Νικόλαος Κανάρης, Θεμιστοκλής Κανάρης, Θρασύβουλος Κανάρης, Μιλτιάδης Κανάρης, Λυκούργος Κανάρης, Μαρία Κανάρης, Αριστείδης Κανάρης. Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου

Μέσα σε 18 χρόνια ο Κανάρης έχασε σε νεότατες ηλικίες (19 έως 39 ετών) τα 5 από τα 7 παιδιά του, με 3 από τους γιους του να σκοτώνονται, οι 2 εκ των οποίων σε ξένη γη.

• Νικόλαος Κανάρης, γεννήθηκε το 1818, στάλθηκε με ειδική αποστολή στη Βηρυτό, σκοτώθηκε το 1848
• Θεμιστοκλής Κανάρης, γεννήθηκε το 1819, στάλθηκε στην Αίγυπτο με ειδική αποστολή, σκοτώθηκε το 1851
• Θρασύβουλος Κανάρης, γεννήθηκε το 1820, κατατάχθηκε στο Ναυτικό, έγινε ναύαρχος, πέθανε το 1898
• Μιλτιάδης Κανάρης, γεννήθηκε το 1822, κατατάχθηκε στο Ναυτικό όπου διακρίθηκε, έγινε ναύαρχος, έβγαινε πολλά χρόνια βουλευτής, έγινε τρεις φορές υπουργός Ναυτικών το 1864, το 1871 και το 1878, πέθανε το 1901
• Λυκούργος Κανάρης, γεννήθηκε το 1826, ναυτικός αξιωματικός και δικηγόρος, πέθανε το 1865
• Μαρία Κανάρης, γεννήθηκε το 1828, παντρεύτηκε τον Α. Μπαλαμπάνο, πέθανε το 1847
• Αριστείδης Κανάρης, γεννήθηκε το 1831, ήταν αξιωματικός και σκοτώθηκε στις ταραχές του 1863 έξω από τον οικίσκο των ανακτόρων στην οδό Ηρώδου του Αττικού

Ο θρυλικός ναύαρχος, μπουρλοτιέρης Κωνσταντίνος Κανάρης, προτού πεθάνει, είπε ότι το μόνο που έχει να δώσει στο ελληνικό έθνος είναι η καρδιά του… Και την έδωσε. Μέχρι σήμερα φυλάσσεται μέσα σε μια λήκυθο στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στην παλιά Βουλή.

Την αφαίρεσε από τη σορό του ο γιατρός Ιωάννης Ζωχιός (1840-1912) και φυλάχτηκε με σεβασμό για να θυμίζει τις μεγάλες στιγμές του έθνους μας.
Ο γλύπτης Θωμάς Θωμόπουλος (1873-1937) φιλοτέχνησε τη λήκυθο και τη μαρμάρινη λάρνακα στην οποία τοποθετήθηκε –με κάθε επισημότητα τον Νοέμβριο 1929– στο Υπουργείο Ναυτικών. Η καρδιά του «ναυάρχου», όπως αποκαλούσε ο λαός τον Κανάρη, τοποθετημένη στην ασημένια λήκυθό της έγινε σύμβολο των αγώνων της πατρίδος για ελευθερία και ανεξαρτησία. Γι' αυτό αποφασίστηκε η μεταφορά της, το 1933, στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών, ώστε να μετατραπεί σε προσκύνημα των νεότερων γενεών.

Στις πλευρές της λάρνακας είναι χαραγμένα με χρυσά γράμματα τα ονόματα της Χίου και των Ψαρών, του Τσεσμέ και της Αλεξανδρείας. Τόποι που μεγαλούργησε ο ένδοξος θαλασσομάχος. Στο επάνω μέρος στημένο το άγαλμα της Νίκης και στη λήκυθο χαραγμένη η φράση «Χαίρε καρδία ναυάρχου Κανάρη».

Η καρδιά του Κανάρη φυλάσσεται με ευλάβεια για να θυμίζει στους Έλληνες την υποχρέωσή τους να διαφυλάσσουν την εθνική κυριαρχία, αλλά και τους στίχους του Αχιλλέα Παράσχου:

«Μια νύχτα πωτρεμε η γη κι ο κόσμος εχαλούσε
τ' Άστρο του Άρη ολόφωτο και χωριστό απ' τ' άλλα
χαμήλωνε, χαμήλωνε, τη θάλασσα ζητούσε
κι εκείνη ανέβαινε ψηλά στα σύννεφα καβάλλα.
Και τη στιγμή που φίλησε τα κύματα ο Άρης
μ' ένα της θάλασσας σπασμό γεννήθηκε ο Κανάρης». agriniotimes.gr

Τον Ιούνιο του 1822, αφού ο ελληνικός στόλος δεν κατάφερε να σώσει τη Χίο από την τουρκική σφαγή, ο Κανάρης ανέλαβε να βάλει μπουρλότο στη ναυαρχίδα του Καρά Αλή, του επικεφαλής του στρατού που έσφαξε τους κατοίκους και έκαψε το νησί. Την επιχείρηση θα εκτελούσαν τα πυρπολικά του Κανάρη και του Ανδρέα Πιπίνου. Στο εγχείρημα βοήθησαν δύο παράγοντες: αφενός ότι η νύχτα ήταν πολύ σκοτεινή καθώς δεν είχε φεγγάρι και αφετέρου ότι στο κατάφωτο κατάστρωμα της ναυαρχίδας οι περίπου 2.000 Τούρκοι γιόρταζαν το Μπαϊράμι κι έτσι τα μέτρα φρούρησης ήταν ελλιπή. Η φωτιά απ' το μπουρλότο μεταδόθηκε ταχύτατα στο καράβι. Πριν προλάβουν να απομακρυνθούν απ' αυτό οι πρώτες σωστικές λέμβοι, η φωτιά έφτασε στην πυριτιδαποθήκη, η οποία ανατινάχθηκε. Ως αποτέλεσμα τα θύματα ήταν πάρα πολλά. Μεταξύ αυτών ο ναύαρχος Καρά Αλής, αξιωματικοί του και πολλοί ναύτες. Το πυρπολικό του Πιπίνου προσέγγισε την υποναυαρχίδα αλλά δεν κατάφερε να την καταστρέψει. Της προκάλεσε όμως αρκετές ζημιές

Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη. Πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα (π. 1866-1870). Λάδι σε μουσαμά, 143 εκ. x 109 εκ. Πινακοθήκη Αβέρωφ, Μέτσοβο.

Η ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας υπήρξε ένα από τα χαρακτηριστικότερα γεγονότα του κατά θάλασσαν αγώνα, έκανε δε πολύ μεγάλη εντύπωση στην Ευρώπη. Χρησιμοποιώντας σημερινή ορολογία, θα λέγαμε ότι βοήθησε επικοινωνιακά πολύ την Επανάσταση. Τόσο μεταξύ των επαναστατημένων Ελλήνων όσο και μεταξύ των Ευρωπαίων, ο Κανάρης πλέον ήταν ήρωας.

Η δράση του βεβαίως συνεχίσθηκε καθώς συνέχισε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα τον αγώνα. Ο Κακλαμάν Πασάς Μεχμέτ τοποθετήθηκε νέος ναύαρχος στη θέση του Καρά Αλή. Τον Οκτώβριο του 1822 βγήκε με το στόλο του στο Αιγαίο για να ανεφοδιάσει τα τουρκικά φρούρια στην Πελοπόννησο και να καταστείλει την Επανάσταση στα νησιά. Αγκυροβόλησε στην Τένεδο. Αλλά στις 29 Οκτωβρίου 1822, ο Κανάρης, συνοδευόμενος από το Δημήτριο Βρατσάνο, πέρασε ανάμεσα από τον τουρκικό στόλο και μην μπορώντας να προσεγγίσει το πλοίο του ναυάρχου, την καπουδάνα, κόλλησε το πυρπολικό του στην αντιναυαρχίδα «Ρίαλα-Γεμισί» και την τίναξε στον αέρα. Έχασαν τη ζωή τους 800 μέλη του πληρώματος, Τούρκοι αλλά και Χριστιανοί ναύτες που υπηρετούσαν στον οθωμανικό στόλο. Ο Κακλαμάν Πασάς Μεχμέτ σήκωσε άγκυρα και κατέφυγε με τη βοήθεια ούριου ανέμου στο Τσανάκ-Καλεσί, στον Ελλήσποντο.

Τον επόμενο χρόνο, ο Κανάρης πραγματοποίησε επιθέσεις στα μικρασιατικά παράλια, αλλά χωρίς μεγάλη επιτυχία. Δεν μπόρεσε, επίσης, να κάνει τίποτε όταν το 1824 ο Χοσρέφ-Μεχμέτ Πασάς κατέστρεψε τα Ψαρά. Όμως, τον Αύγουστο του 1824 πυρπόλησε μια μεγάλη φρεγάτα του Χοσρέφ στη Σάμο και μια κορβέττα στη Μυτιλήνη. Η έλλειψη πόρων, ωστόσο, αποσυντόνισε το ναυτικό των Ελλήνων. Οι ναύτες έπαιρναν τα πλοία, σήκωναν όποια σημαία ήθελαν και επιδίδονταν στην πειρατεία. O Κανάρης κατάφερνε να επιβάλλει την πειθαρχία στα δικά του πληρώματα. Αλλά κι αυτός μέσα σ' αυτό το καθεστώς αναρχίας παραλίγο να σκοτωθεί το 1825 στην Αίγινα, την εποχή που η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα έχανε τη ζωή της στις Σπέτσες κατά τη διάρκεια μιας οικογενειακής διαμάχης.

Το καλοκαίρι του 1825 ο Λάζαρος Κουντουριώτης συνέλαβε ένα παράτολμο εγχείρημα, το οποίο, κατόπιν έγκρισης της ελληνικής επαναστατικής διοίκησης, ανέλαβε να φέρει σε πέρας ο Κανάρης. Ο Μωχάμετ Άλη είχε συγκεντρώσει στην Αλεξάνδρεια περίπου 60 μεγάλα πολεμικά και τριπλάσια φορτηγά πλοία. Μ' αυτά προετοίμαζε το καλοκαίρι του 1825 να στείλει στρατό στην επαναστατημένη Ελλάδα (ο οποίος στρατός χρησιμοποιήθηκε αργότερα στην άλωση του Μεσολογγίου). Το σχέδιο του Κανάρη προέβλεπε να πάνε κάποια ελληνικά πλοία στην Αλεξάνδρεια και να κάψουν τον αιγυπτιακό στόλο. Έτσι θα σταματούσε και το λαθρεμπόριο που έκαναν Γάλλοι, φίλοι του Μωχάμετ Άλη, σε βάρος του ελληνικού αγώνα. Το σχέδιο εγκρίθηκε και η αρχηγία του ελληνικού στόλου ανατέθηκε στον πλοίαρχο Μανόλη Τομπάζη.

Στις 10 Αυγούστου 1825, ο Τομπάζης και ο Αντώνιος Κριεζής, μαζί με τα πυρπολικά του Αντώνιος Βώκος, του Μανώλη Μπούτη και του Κανάρη, έφθασαν έξω από την Αλεξάνδρεια. Την έκτη εσπερινή ώρα που έφθασαν προ της Αλεξάνδρειας, έπλεε μεν ούριος άνεμος αλλά για να μπουν μέσα στο λιμάνι χρειάζονταν κάποιον πιλότο επειδή υπήρχαν πολλοί ύφαλοι.

Ο Κανάρης θεώρησε ότι έπρεπε να επιτεθεί άμεσα γιατί ήταν τέτοια η διάταξη των αιγυπτιακών πλοίων που με τον άνεμο ο οποίος φυσούσε, θα υφίσταντο πανωλεθρία σε μια επίθεση με πυρπολικά. Εξαπατώντας τον πιλότο, ύψωσε ρωσική σημαία και μπήκε μόνος του στο λιμάνι. Προσπάθησε να πλησιάσει τον εχθρικό στόλο αλλά ο άνεμος έπεσε ξαφνικά, οπότε άρχισε να κόβει βόλτες μέσα στο λιμάνι, προσπαθώντας να φθάσει στον μυχό. Όταν βρέθηκε δίπλα στο γαλλικό πολεμικό «Μέλισσα», κατάλαβε ότι είχε γίνει αντιληπτός. Έβαλε λοιπόν φωτιά στο πυρπολικό, μπήκε με τους ναύτες του στη βάρκα διαφυγής και προσπάθησε να βγει απ' το λιμάνι. Το πλήρωμα της «Μέλισσας» άρχισε να πυροβολεί και το πυρπολικό και τη βάρκα του Κανάρη. Ο άνεμος δυνάμωσε και το πυρπολικό, καιόμενο, πλησίασε τον αιγυπτιακό στόλο απειλητικά. Ο πλοίαρχος Αργκύς, κυβερνήτης της «Μέλισσας» έγραψε στην έκθεσή του: «Εάν το πλοίον αυτό προσκολλάτε κατά κακήν μοίραν εις την φρεγάταν της πρωτοπορίας, η σύγχυσις ήθελε εμπέσει εις τον υπόλοιπον στόλον, τα δε άλλα δύο πυρπολικά ήθελον προσδράμει, προσβάλλοντα έτερα πλοία. Η καταστροφή θα ήτο τρομερά, ολοκληρωτική δε η νίκη των Ελλήνων. Αλλ' η Μέλισσα κατά κάποιον τρόπο τους παρημπόδισε». Ο Κανάρης, ενώ έβαλλαν εναντίον του και από τα πλοία και από παράκτια πυροβολεία, κατάφερε να διαφύγει και να φθάσει στον ελληνικό στόλο, ο οποίος είχε ήδη υψώσει ελληνική σημαία. Ο Μωχάμετ Άλη πήρε μερικά πλοία και κυνήγησε τους Έλληνες μέχρι τις ακτές της Καραμανίας χωρίς αποτέλεσμα.

Το ότι ο στόχος δεν επετεύχθη δεν οφείλεται σε λάθος του Κανάρη και ούτε μειώνει το μεγαλείο του εγχειρήματος.

Ο Κανάρης φαίνεται πως δεν έβλεπε τους Γάλλους ως εχθρούς. Αντιθέτως, έστειλε τον γιο του, τον Θεμιστοκλή, να εκπαιδευθεί στο Παρίσι υπό την επίβλεψη τού εκεί Φιλελληνικού Κομιτάτου, το οποίο άλλωστε τον είχε προσκαλέσει. Το 1826 τοποθετήθηκε κυβερνήτης του νέου πλοίου «Ελλάς» και το 1827 εξελέγη πληρεξούσιος των Ψαρών στην Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας.

Ο Κωνσταντίνος Κανάρης ήταν ένα από τα λίγα πρόσωπα στα οποία είχε εμπιστοσύνη ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος κυβερνήτης της ανεξάρτητης Ελλάδος. Ο Καποδίστριας θα τον διορίσει αρχικά φρούραρχο της Μονεμβασιάς και κατόπιν διοικητή μιας ναυτικής μοίρας που θα πολεμήσει τους αγγλόφιλους και τους αντικυβερνητικούς της Ύδρας. Στον Κανάρη ανατέθηκε να συλλάβει τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, όταν ο τελευταίος δραπέτευσε από το Ναύπλιο. Απογοητευμένος λόγω της δολοφονίας του Καποδίστρια, ο Κανάρης αποσύρθηκε στη Σύρο όπου ιδιώτευσε για ένα διάστημα.

Μετά τη στέψη του βασιλιά Όθωνα Α΄, τον διόρισε καταρχήν πλοίαρχο γ΄ τάξεως κι έπειτα ναύαρχο. Μετά τη μεταπολίτευση του 1843, ο Κανάρης έγινε υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Ανδρέα Μεταξά και κατόπιν στην κυβέρνηση Ιωάννη Κωλέττη. Το 1854 έγινε υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου. Επειδή οι ιδέες του γίνονταν όλο και περισσότερο αντιμοναρχικές, το 1861 αρνήθηκε τη σύνταξη που του χορήγησε η Κυβέρνηση.

Το καλοκαίρι του 1862 ο Όθωνας του ανέθεσε τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο Κανάρης πρότεινε έναν κατάλογο με υπουργούς, που όλοι τους είχαν σχεδόν επαναστατικές απόψεις, λέγοντας στον Όθωνα ότι μόνο με τέτοια κυβέρνηση και η μοναρχία θα ήταν δυνατό να σωθεί και η τάξη στη χώρα να διατηρηθεί. Ο Όθωνας όμως δεν δέχθηκε και έδωσε την εντολή στον Ιωάννη Κολοκοτρώνη.

Ο Κανάρης προσχώρησε στην αντιπολίτευση και μετά την έξωση του Όθωνα έγινε μέλος τής υπό τον Δημήτριο Βούλγαρη τριανδρίας (μαζί και με τον Μπενιζέλο Ρούφο) που σχημάτισε προσωρινή κυβέρνηση. Ο ίδιος πήγε ως επικεφαλής επιτροπής στη Δανία για να προσφέρει το θρόνο στον μετέπειτα βασιλιά Γεώργιο Α'. Διετέλεσε υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Ρούφου. Κατόπιν το 1864 σχημάτισε ο ίδιος κυβέρνηση, μετά από ένα μήνα παραιτήθηκε και σχημάτισε και πάλι κυβέρνηση, η οποία παρέμεινε επί ένα χρόνο στην εξουσία. Κατόπιν παραιτήθηκε οριστικά, θέλοντας να αποσυρθεί από τον δημόσιο βίο καθώς είχε υπερβεί τα 75 χρόνια. Στο σπίτι όπου έμενε, στην οδό Κυψέλης 56, στην Αθήνα, (προς τιμήν του οποίου ονομάστηκε αργότερα «πλατεία Κανάρη» η πλατεία Κυψέλης), συνέρρεαν πολίτες από παντού για να δουν τον «Ναύαρχο», όπως τον αποκαλούσαν. Το 1877 ετέθη επικεφαλής οικουμενικής κυβέρνησης για να αντιμετωπιστούν οι δύσκολες για τη χώρα περιστάσεις που δημιούργησε ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος.

Άγαλμα του Κωνσταντίνου Κανάρη στην Κυψέλη, Αθήνα. Έργο του Λάζαρου Φυτάλη. 

Σεθερος πρωβατυς ιντελλεγεβαθ ιν οδιο δυις εσεντ ναμ αν εως κυιδαμ φασεθε νομινατι νο αν εως υβικυε γραεσε νε φερρι ερροριβυς σεδ φευγαιθ φολυπθατιβυς πρι.

Δυο φιθαε φασιλισι ιν πρι τωλλιτ αλβυσιυς κυι ει κυι ιυφαρεθ βωνορυμ θε κυο σολεατ μαιεσθατις ιν μει συ δολορεμ λυπταθυμ φασιλισι.